Lenfödem Tedavisi

Hücreler arası dokuda bulunan lenfatik sıvının birikmesi ve çoğunlukla kollarda veya bacaklarda, bazen gövdede şişkinlik yapmasına lenfödem (fil hastalığı) denir. Lenf sıvısı hücreler arasında bulunan sıvılardır, bunların toplanarak toplardamar sistemine atılmasını sağlayan sisteme lenfatik sistem denir. Lenf sıvısı dolaşımı iskelet kaslarının hareketleri ve solunum hareketleriyle ile sağlanır. Lenf kanallarında veya lenf bezlerinde bir bozukluk varsa o lenf sıvısının dolaşımı etkilenir birikmeye başlar. Biriken sıvı miktarı, lenfatik sistemin taşıma kapasitesinden fazla olursa lenfödem meydana gelir.

Lenfödem doğuştan lenf kanallarında bir bozukluk olması nedeniyle ortaya çıkabildiği gibi başka bir hastalığın sonucunda (cerrahi uygulamalar, radyasyon, enfeksiyon ya da travma sonrası) oluşabilir.Tedavi edilmediği hallerde ilerleyicidir. Sonuçta kolda veya bacakta ağırlık, ağrı, duyu kaybı, hareket kaybı ve fonksiyon bozukluğu ortaya çıkabilir, kolayca enfeksiyon gelişebilir. Hastanın günlük yaşam kalitesini etkilenir.
Hastalığın üç evresi mevcuttur. İlk evre geri dönebilen lenfödem olup, geceleri azalır gündüzleri artar. İkinci evrede olay kronikleşir ve hastada duyu azalması ağrı veya harekette kısıtlanmalar olur. Üçüncü evreye Fil hastalığı (elefantiozis) adı verilmektedir Ödem kalıcıdır ve hastalarda hareket ve işlevde bozulmalar, yürüme güçlükleri ve şiddetli ağrılar olabilir.
Tedavisi ödemin boşaltılmasına ve yeniden dolmasının engellenmesine yönelik iki ayrı aşamada yapılır.
Boşaltmaya yönelik tedavi kliniklerde uygulanır.
Korumaya yönelik önlemler klinikteki tedavi sonlandığında hastaya öğretilir.

Kliniğimizde lenfödeme yönelik olarak uygulanan yöntemler :

Manuel lenf drenajı MLD :

Elle yapılan ve ödemli bölgedeki lenf sıvısını vücudun diğer bölgelerine akışını sağlamaya yönelik özel bir lenf drenaj masajıdır Pnömatik kompresyon cihazı ile uygulama: aralıklı olarak şişip inen bir hava yastığının masaj etkisinden faydalanılır.

Bandajlama :

Kas aktivitesi sırasında yüksek basınç ve kas istirahatı sırasında düşük basınç uygulayan özel bandajların bu konuda özel eğitimli bir fizyoterapist tarafından uygulanmasına dayanır. Böylece lenf sıvısının tekrar birikmesi önlenir.

Egzersizler :

Hasta bandajlandıktan sonra uygulanır. Egzersizlerle eklem ve kaslar çalıştırıp lenf sistemi üzerinde pompalama etkisi sağlanır.
En etkili egzersiz su içinde yürüme ve yüzme aktiviteleri olduğundan kliniğimizde bu hastalata havuz içi egzersiz programları da düzenlenmektedir.
Bu uygulamalar hastanın durumuna ve kontrollerdeki değişikliklere göre yaklaşık 10¬30 seans yapılır ve sonrasında hastaya özel çorap veya kolluk önerilir ve günlük egzersizleri öğretilir. Bu sayede yeniden oluşum engellenir.