Sinir Sıkışması
Tuzak nöropatileri (periferik sinir sıkışmaları): Genel Bilgi
Sinir sisteminin omurilik ile uç organlar arasında yer alan bölümüne periferik sinir sistemi denilir., Periferik sinirler kaslar arasında seyreder bazı vücut bölgelerinde dar tünellerden geçerler. Bu tünellerde çeşitli nedenlerle meydana gelen sinir sıkışmalarına tuzak nöropati denmektedir. Tuzak nöropatiler her yaş ve cinsiyette görülebilir. Aktif çalışan insanlar tuzak nöropati hastalarının üçte ikisini oluştururlar. Tuzak nöropatilerin büyük kısmı el bileğinde meydana gelen sinir sıkışması olan karpal tünel sendromudur.
Hastalıkların başlama şekline göre akut ve kronik şekilde olabilir. Akut tuzaklanmada hasar sinir belirli bir basıya maruz kalınca hemen oluşur ve genellikle geriye dönüşü kolaydır. Kronik tipte ise uzun bir süre boyunca, aynı sinir tekrarlayan sıkışmalara veya gerilmelere maruz kalmıştır. Hastalarımız hekime genellikle uyuşma karıncalanma yanma ve ağrı, bazen de güç kaybı nedeniyle başvururlar. Oluşma nedenleri arasında, travma ve kırıklar, sinirlerin etrafında yer kaplayan kistler ve tümörler, konjenital (doğumsal) nedenler, sistemik hastalıklar (romatoid artrit, tiroid hastalıkları, diabet, diğer nörolojik hastalıklar, hematolojik hastalıklar, gebelik, gut), hormonal değişiklikler (gebelik, menstruasyon bozukluklari, menapoz, yetersiz beslenme), meslek hastalıkları (RSI tekrarlayıcı ve zorlu eklem hareketleri), termal (yanma) yaralanmalardiğer durumlar (skleroderma, SLE, alkolizm, akromegali, myeloma, hemofili, amiloidozis, hemodiyaliz, sigara ve obezite) sayılabilir.
Hastalığın tanısı, klinik değerlendirme ve EMG denilen özel bir tetkikle konulur.
Tuzak Nöropatilerin Tedavileri:
Fizik tedavi genellikle sinirin rejenerasyonunu hızlandırma, siniri sıkıştıran etkeni azaltma kan dolanımını düzenleyerek sinir tamirini kolaylaşlaştırma gibi etkileri nedeniyle faydalı olur. Ayrıca en önemli yaklaşım asıl nedenin ortadan kaldırılması olduğundan hastalara gerekiyorsa atel önerilerek aktivasyon-hareket kısıtlaması ve sinirin en az bası altında kalacağı pozisyonda tutulması sağlanır. Sinirin sıkışmamasını sağlayacak şekilde hareket etmesi ve böylece yeniden sıkışmaların oluşmasını engelleme açısından bilgi verilir. Eğer bası nedeniyle kas güçlerinde azalma mevcut ise hastalara elektrostimülasyon ve egzersizler önerilir. Egzersizler ayrıca çevre kasların da güçlenmesini ve germe egzersizleri de gergin kasların sinir dokusu üzerinde baskı yapmasını engellediği için faydalıdır. Bazı hastaların konservatif tedaviye cevap vermemesi durumunda lokal enjeksiyonlar veya cerrahi tedaviler gerekli olabilir.
Karpal tünel :
El bilek ön yüzde kemik üzerinden seyreden elin orta sinirinin sıkışması sonucunda oluşur. erken belirtileri ellerde sabaha karşı uyandıran ve rahatsız eden yanma, ağrıdır. Hasta ellerini hareket ettirince şikayetinin azaldığını ifade eder. Tedavide gecikilirse el kaslarında erime ve güç kayıpları oluşur. Genellikle fizik tedaviye ve atellemeye iyi cevap verirler. Tedaviden sonra yeniden oluşmaması için önlemler ve egzersizler hastaya öğretilir. Bazı vakalarda bu tedavi ile sonuç alınamazsa lokal enjeksiyonlar veya cerrahi tedaviler gerekli olabilir.
Fibular sinir Sıkışması:
Fibular sinir bacakta dizin dış yanında kemikle yakın komşuluğu olan bölgede sıkışabilir. Ayak bileğini yukarı çeken kaslarda güç azalması veya düşük ayakla sonuçlanabilir. Kronik sıkışmalarda uyuşma da görünebilir. Travmalar ya da kırıklar gibi akut gelişen sıkışmalarda ise hareketle ilgili belirtiler daha ön planda olur. Bazen bel fıtıklarında siyatik sinir sıkışmaları ile karışabilir. Genellikle fizik tedaviye iyi cevap verirler. Tedaviden sonra yeniden oluşmaması için önlemler ve egzersizler hastaya öğretilir. Bazı vakalarda bu tedavi ile sonuç alınamazsa lokal enjeksiyonlar veya cerrahi tedaviler gerekli olabilir.
Ulnar sinir sıkışması:
Ulnar sinir dirsekte veya el bileğin ön yüzünde sıkışmaya uğrayabilir. Bu sinir bölgesinde uyuşmalar ve ilerleyen dönemde güç kayıpları ortaya çıkabilir. Genellikle fizik tedaviye ve atellemeye iyi cevap verirler. Tedaviden sonra yeniden oluşmaması için önlemler ve egzersizler hastaya öğretilir. Bazı vakalarda bu tedavi ile sonuç alınamazsa lokal enjeksiyonlar veya cerrahi tedaviler gerekli olabilir.
Radial sinir sıkışmaları:
Kolun arka yüzünde sıkışan bu sinir en çok kolunu sandalye arkasına atma pozisyonunda ortaya çıkar. El bileğinin düşmesi ile parmaklar ve başparmağın yukarı kaldırılmasında zayıflık vardır. Genellikle akut başlangıçlıdır ve tedaviye iyi cevap verir. Nadiren cerrahi tedavi gerektirebilir.
Meraljia Parestetika:
Bacağa inen ikinci büyük sinirin yüzeysel duyu dalının kası delip geçtiği alanda sıkışmasına bağlı olarak, uyluk dış yanda duyu kaybı, uyuşma ve bazen de ılık su dökülüyormuş hissi ile hastalar polikliniğimize başvururlar. Şikayetleri genellikle ayağa kalktıklarında azalmaktadır. Şişmanlık ya da sıkı giysiler ve kemer kullanan kişilerde ortaya çıkar. Hastaya önlemler öğretilerek ve ultrason ile yüz güldürücü sonuçlar alınmaktadır.
Piriform sendrom:
Kalça kasları içersinde seyreden siyatik sinirin piriform kas tarafından sıkışması sonucunda ortaya çıkar ve çok ağrılı olabildiği için bel fıtıklarındaki siyatik ağrılar ile karışabilir. Sinirin dağılımı boyunca ağrı uyuşma ve kas gücü kayıpları oluşabilir. Fizik tedavi ile düzelme sağlanabilen bir rahatsızlıktır . Egzersizler ile piriform kasın gevşetilmesi öğretilerek iyilik hali sürdürülür. Bazı vakalarda kasın sinir üzerindeki basısını kaldırmaya yönelik cerrahi uygulamalar gerekebilir.